MỘT NGÀY SAU TRUNG THU - Trần Vấn Lệ

Một ngày... sau Trung Thu, sương mù nhiều một chút mà mưa vẫn không rớt giọt nào cho vui tai...
 
Dù sao cũng Hôm Nay để nói chào... Quá Khứ!  Ngày mai, ngày Tương Lai... chắc rồi thì cũng vậy!
 
Nhưng mà... cứ để đấy.  Bây giờ nói bây giờ:  Cảm ơn sương không mưa.  Cảm ơn ngày đang mới...
 
Sau Trung Thu có đợi từ hôm qua, hôm kia, có thể từ ngày xưa... tới rồi thì đã hết!
 
Sáng của tôi:  dấu phết!  Trưa của tôi: dấu than!  Chiều thì...vẫn lang thang:  chân trời mở hay đóng?
 
Cái dấu hỏi trong họng... Trong giấc mộng nửa vời!  Đâu chỉ một mình tôi, triệu cái nửa vời... chất đống!
 
*
Tôi dang tay:  bớt rộng.  Tôi đứng thẳng bớt ngay!  Con người khác cái cây... Cây sống lâu:  cổ thụ!
 
Người sống lâu... chỉ nhú cái mầm non nỗi buồn.  Xưa... nay... không-Quê-Hương không ai trường sinh cả!
 
Tôi cầm tờ giấy, thả.  Nỗi buồn tôi, bay, bay.  Bài thơ tôi, hôm nay... nói về một ngày mới...
 
Một ngày mới vừa tới!  Một ngày mới đang đi.  Nhân diện hoài bất tri... Nhân tâm hoài bất định!
 
Tôi chào tôi Người Lính buồn lắm lắm Trời ơi!
                                                                                    Trần Vấn Lệ

CẢNH NỨT RẠN TRONG NHÀ TÂY SƠN THỰC SỰ NHƯ THẾ NÀO ? - Quách Tấn/Quách Giao

 

“Tập Nhà Tây Sơn” này, tôi viết theo những tài liệu của cha tôi là Quách Tấn đã sưu tầm, tập hợp và ghi chép lại.
Trước khi viết, trong khi viết và sau khi viết xong, tôi đã được cha tôi hướng dẫn và uốn nắn sửa chữa những chỗ chưa phản ánh đúng, đầy đủ sự việc và tinh thần.Gia tộc tôi sinh cư lâu đời tại xứ Tây Sơn.
 
Từ nhỏ chúng tôi đã được nghe cha tôi và các thân sĩ kỳ cựu trong vùng trao đổi với nhau những chuyện về Tây Sơn. Và trong gia đình, cha tôi cũng thường kể cho con cháu nghe những chiến công oanh liệt của nhà Tây Sơn, gây lòng tự hào, kính phục.
 
Thời trung học, tôi cũng đã học sử Tây Sơn, cũng đã đọc nhiều sách về Tây Sơn. Nhưng tài liệu thì nghèo nàn và sự việc có nhiều điểm không giống những điều tôi đã được nghe truyền. Cha tôi đã nhiều lần giải thích sự sai biệt ấy, cho biết rằng:
 
A. Do ngòi bút kẻ viết sử thời ấy xuyên tạc, giấu bớt sự thật cho vừa lòng nhà Nguyễn Gia Miêu đang thống trị.
Do các sử gia thời ấy ở xa (miền Bắc nên không sát).
Do sự đàn áp của chính quyền rất khốc liệt, nhân dân địa phương có liên quan trực tiếp với Tây Sơn ngậm miệng không dám nói lại rõ sự thật.
 
B. Mà sự thật về Tây Sơn từ khi nhen nhóm cuộc đại nghĩa đến lúc bại vong rất phong phú, nhiều gia phả còn ghi, nhiều cháu con các danh tướng, danh thần còn nhớ biết và truyền lại. Các sách ghi chép của các nhà Nho yêu nước sống gần thời ấy về sau có ghi chép lại.
 
Cha tôi đã có ý muốn viết lại lịch sử Tây Sơn cho đủ hơn, đúng hơn, để lưu lại những điều hay, đẹp, cao cả của ông cha cho con cháu về sau biết mà tự hào, tự cường. Vì vậy, từ năm 1930 đến 1945, suốt 15 năm, cha tôi đã sưu tập, ghi lại, tiếp xúc và đi đến cả một số nơi xảy ra các sự kiện lịch sử ấy để quan sát để thông cảm với cổ nhân.

TẠI CÁI “VĂN HÓA TÌNH DỤC” Ở XỨ TA! - Mạc Văn Trang

Ảnh "Hít đất" là trò chơi team building phản cảm được nhiều người tham gia (trên báo Thanh Niên, đường link trong bài)

Gần đây có mấy vụ quan chức Việt Nam bị nước ngoài lên án  “quấy rối tình dục” phụ nữ nước sở tại. Phải nói rằng, những hành vi “quấy rối” như vậy ở xứ ta thì “nhẹ hều”, nhiều “quan” có thói quen như vậy rồi. Nhưng gặp nền văn hoá khác thì lớn chuyện.
Vậy mà báo chí quốc doanh chả lên tiếng bênh vực các “sếp” gì cả.

 

Mình đành lên tiếng vậy.
1. Ba vụ ồn ào gần đây nhất
Vụ thứ nhất, hai nhân viên an ninh sang Newzealand chuẩn bị cho chuyến thăm của Thủ tướng, bị cáo buộc “tấn công tình dục” hai cô gái ở nhà hàng:
“Vào ngày 4 tháng 3 năm 2024, vài ngày trước chuyến thăm chính thức của Thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính đến thăm New Zealand, hai quan chức được cho là thuộc Bộ Công an Việt Nam đã bị cáo buộc tấn công tình dục các nhân viên trong một nhà hàng Việt Nam ở thủ đô Wellington của New Zealand.”
Vụ này được ghi vào Wikipedia mới kinh chứ.
(https://vi.wikipedia.org/.../C%C3%A1o_bu%E1%BB%99c_2_quan...).

THỦ PHẠM CỦA LŨ LỤT LÀ AI? – Thái Hạo

Thủ phạm của lũ lụt về cơ bản là do mưa, điều ấy không cần bàn cãi. Nhưng điều tôi rất băn khoăn là các hồ (thủy điện) đã tham gia như thế nào vào tính chất của những trận lũ ấy, như tốc độ nước lên, đỉnh lũ, thời gian kéo dài của đỉnh…

Ví dụ như đối với Huế trong đợt lũ này, tôi hình dung rằng, hồ chứa như một cái bồn trung gian, hứng lấy và đựng nước mưa từ lưu vực đổ về. Sẽ có 2 trường hợp:

CA SĨ HOÀNG OANH VÀ NẾP SỐNG BÌNH DỊ - Quán Nhạc Vàng

Có thể nói Hoàng Oanh là điển hình của một nữ nghệ sĩ dù nổi tiếng nhưng vẫn giữ được cuộc sống bình dị. Những ai đã tiếp xúc với Hoàng Oanh đều có chung nhận xét rằng cô rất hiền, ăn nói từ tốn và tính tình đôn hậu.

Trong bài viết Hoàng Oanh – Tiếng Hát Của Giòng Thơ Nhạc Giao Duyên, tác giả Phạm Khanh đã có nhận xét: “Một cuộc đời nghệ sĩ không sóng gió. Hoàng Oanh đi hát, đi học, sống êm đềm trong hạnh phúc gia đình, trong tình bằng hữu và trong tình cảm nồng hậu của khán thính giả…” Trong suốt quãng thời gian ca hát hơn 20 năm ở miền Nam, khán giả yêu nhạc vàng biết đến ca sĩ Hoàng Oanh qua làn sóng điện, đài truyền hình, các dĩa hát, tờ nhạc và báo chí… và đặc biệt là cô không bao giờ hát ở phòng trà hay vũ trường thời trước năm 1975.

BIỂN SÔNG LÒNG AI THẤY NGUYỆT CẦM GIÓ CHẠM NGÂN - Trần Vấn Lệ

Sáng.  Thấy vài ba giọt / mưa rắc nhẹ trên thềm.  Thế là mưa không quên / mùa Thu hôm nay đến?
 
Đất trời đều có hẹn... hèn chi mưa thành Thơ!  Tôi có ngẩn có ngơ / mình đứng trong trời đất...
 
Ngẩn ngơ đang có thật!  Tôi nhớ Thúy Kiều chăng?  Ai chẳng nhớ giai nhân / vì câu "nan tái đắc"?
 
Thương xa lơ xa lắc... nhớ nhung tự nhiên gần!... mà cũng cách bao sông, điệp trùng bao nhiêu núi!
 
... là giang đầu, hải giác... là man mác buồn buồn...
 
*
Thương dễ thương, cứ tuôn / như mưa phùn không hứng!  (Hứng lấy chi để đựng?  Uống, không khát bây giờ...).
 
Tôi nói trong giấc mơ.  Hồn bướm theo con chữ.  Bồ Tùng Linh hay quá... viết được bộ Liêu Trai...
 
Người xưa, người hôm nay, thời gian đường thẳm thẳm... khi con thuyền đã đắm, chỉ còn sóng lăn tăn...
 
Liêu Trai mấy ngàn trang, nội dung là một truyện!  Tây Du đọc.  quyến luyến, thật sự một hồi thôi...
 
Tất cả là đầu môi.  Tất cả là cuối mắt!  Giai nhân thường giấu mặt.  Khứ niên kim nhật... hoài!
 
Nước biển không hề trôi, sông thì xuôi mới chảy.  Biển sông lòng ai thấy, nguyệt cầm gió chạm ngân...
 
Sáng nay mưa rưng rưng, gió thoảng mùa đã lạnh...
 
                                                                                     Trần Vấn Lệ

GỌI LÀ VIỆT KIỀU HAY NGƯỜI VIỆT HẢI NGOẠI ? – Lê Vĩnh Húy

 

 “Kiều” đây không phải nàng Kiều của Nguyễn Du, mà là chữ Kiều trong “Việt kiều”. Chữ Kiều 僑 nầy có nhiều nghĩa:
– Khi là động từ, Kiều là ăn nhờ ở đậu. Thí dụ: “Kiều cư” là ăn nhờ ở đậu nơi đất khách;
– Là danh từ, Kiều chỉ người sống nhờ làng nước khác. Thí dụ: “Hoa kiều” là người có quốc tịch Tàu sống ở nước ngoài [1];
– Là phó từ, thì nghĩa là tạm thời. Thí dụ: “Kiều trí” là mượn tên đất này đặt cho đất khác [2].
Dù thuộc từ loại nào, “Kiều” cũng hàm ý tạm bợ, trôi nổi bềnh bồng.
 
Trở lại với “Việt kiều”, lâu nay người ta vẫn dùng danh từ này để gọi chung những người Việt Nam sống ngoài đất nước, cách gọi này vừa hàm hồ vừa bất cập.

HỌC GIẢ NGUYỄN HIẾN LÊ NÓI VỀ VIỆC ĐỐT SÁCH SAU 1975

 

Hồi ký Nguyễn Hiến Lê - Tập III, NXB Văn Nghệ

Nguồn: https://baotreonline.com/.../tai-lieu-van-hoc/nguyen-hien-le

Một trong những công việc đầu tiên của chính quyền là hủy tất cả các ấn phẩm (sách, báo) của bộ Văn hóa ngụy, kể cả các bản dịch tác phẩm của Lê Quí Ðôn, thơ Cao Bá Quát, Nguyễn Du; tự điển Pháp, Hoa, Anh cũng bị đốt. Năm 1976 một ông thứ trưởng Văn hóa ở Bắc vào thấy vậy, tỏ ý tiếc.
 
Nhưng ông thứ trưởng đó có biết rõ đường lối của chính quyền không, vì năm 1978, chính quyền Bắc chẳng những tán thành công việc hủy sách đó mà còn cho là nó chưa được triệt để, ra lệnh hủy hết các sách ở trong Nam, trừ những sách về khoa học tự nhiên, về kỹ thuật, các tự điển thôi; như vậy chẳng những tiểu thuyết, sử, địa lý, luật, kinh tế, mà cả những thơ văn của cha ông mình viết bằng chữ Hán, sau dịch ra tiếng Việt, cả những bộ Kiều, Chinh phụ ngâm… in ở trong Nam đều phải hủy hết ráo.
 
Năm 1975, sở Thông tin văn hóa thành phố Hồ Chí Minh đã bắt các nhà xuất bản hễ sách nào còn giữ trong kho thì phải nạp hai hay ba bản để kiểm duyệt: sau mấy tháng làm việc, họ lập xong một danh sách mấy chục tác giả phản động hay đồi trụy và mấy trăm tác phẩm bị cấm, còn những cuốn khác được phép lưu hành.
 
Nhưng đó chỉ là những sách còn ở nhà xuất bản, những sách tuyệt bản còn ở nhà tư nhân thì nhiều lắm, làm sao kiểm duyệt được? Cho nên sở Thông tin văn hóa ra chỉ thị cho mỗi quận phái thanh niên đi xét sách phản động, đồi trụy trong mỗi nhà để đem về đốt.
 

CHUYỆN HÔN NHÂN CỦA TRẦN QUỐC TUẤN VÀ THIÊN THÀNH CÔNG CHÚA

Việc đàn ông thời phong kiến, đặc biệt là những người có địa vị, quyền lực (như quý tộc, quan lại, vương hầu), có nhiều vợ (vợ cả và thê thiếp) là chuyện rất phổ biến, được xã hội chấp nhận và luật pháp cho phép. Mục đích ngoài việc thể hiện quyền lực, còn là để có nhiều con cái, nhất là con trai để nối dõi tông đường.
 

QUANG TRUNG VÀ GIA LONG: HAI CHÀNG RỂ VUA LÊ - Nguyễn Quốc Thệ

- Một người là chiến thần
- Một người là tẩu thần

Hỏi câu: 2 vị hoàng đế vĩ đại này AI TÀI HƠN AI thì câu trả lời chắc phần lớn là Hoàng đế Quang Trung.
#Đúng!

Trăm trận đánh nhau trực tiếp, Ngài Quang Trung thắng đủ trăm. Trăm trận gặp nhau đối đầu, Ngài Gia Long chỉ có thua chạy.

#Nhưng:
Ngài Quang Trung đánh hay, đánh dữ, đánh hiểm, đánh hợp đồng tác chiến, đánh kinh thiên động địa VẪN KHÔNG THỂ BẮT GIẾ.T được Ngài Gia Long.

#Vậy:
Ngài Gia Long thoát chế.t, chạy trốn rồi nhanh chóng gầy dựng lại để đánh tiếp thì CŨNG LÀ THIÊN TÀI. Các pha thoát tử thần của Ngài Gia Long có nhiều khi đầy tính điện ảnh. Đúng thật như phim hành động Mỹ chứ không chơi. Thế là người ta nghĩ: PHẢI NHỜ TRƠI - con trời, ổng mới giúp chớ: Thiên tử.
Theo kiểu này thì "Kẻ tám lạng, người bảy cân chín".

ĐÒI CƠN (𠾕干)TRONG THƠ VĂN CHỮ NÔM - Bài viết của Khánh Ly

“Chốn phòng tư, lòng anh như dao cắt,

Bớ mình ôi! Nhớ đến mình ruột thắt đòi cơn.”

                                                          (Ca dao)

Đòi cơn, chữ Nôm viết là 𠾕干, nghĩa là “nhiều cơn”, “từng cơn”. Trong Từ điển Tiếng Việt (Hoàng Phê), “đòi” được ghi nhận như một tính từ cũ, nghĩa là “nhiều”. Còn “cơn” chỉ “quá trình diễn ra sự biến đổi tăng giảm và kết thúc của một hiện tượng tự nhiên hoặc hiện tượng sinh lí, tâm lí, thường là trong khoảng thời gian tương đối ngắn.”

CÔNG SỨ 公使 - Ung Chu

ENVOY - MINISTER - CÔNG SỨ
ENVOY EXTRAORDINARY AND MINISTER PLENIPOTENTIARY - CÔNG SỨC ĐẶC MỆNH TOÀN QUYỀN
LEGATION - CÔNG SỨ QUÁN

Những người đứng đầu cơ quan đại diện được phân làm ba cấp như sau:
a) Cấp Đại sứ hoặc Đại sứ của Giáo hoàng được bổ nhiệm bên cạnh Nguyên thủ quốc gia và người đứng đầu cơ quan đại diện có hàm tương đương;
b) Cấp Công sứ hoặc Công sứ của Giáo hoàng được bổ nhiệm bên cạnh Nguyên thủ quốc gia;
c) Cấp đại biện được bổ nhiệm bên cạnh Bộ trưởng Ngoại giao.
Công sứ là đại diện ngoại giao đứng đầu công sứ quán, được bổ nhiệm làm đại diện cho nước cử trước nguyên thủ quốc gia của nước tiếp nhận theo quy định của luật quốc tế. Công sứ được hưởng các quyền ưu đãi và miễn trừ ngoại giao giống như đại sứ. Cách gọi đầy đủ là "Công sứ đặc mệnh toàn quyền".
- công 公: chung, thuộc việc công, thuộc nhà nước, thuộc quốc gia, như trong "công tố"
- sứ 使: sứ giả, người đi sứ ở nước khác
- quán 館: quán, trụ sở, sở quan.

"Công sứ" 公使 và "công sứ quán" 公使館 là các thuật ngữ dùng chung tại vùng văn hoá Hán tự. Tiếng Nhật đọc là "kō-shi" こうし và "kō-shi-kan" こうしかん, tiếng Hàn đọc là "gong-sa" 공사 và "gong-sa-gwan" 공사관. Tiếng Trung Quốc viết giản thể là "công sứ quán" 公使馆.

THƯƠNG LẮM THỜI Ở LÍNH ĐAU ĐỚN ĐỜI CHIA LY - Trần Vấn Lệ

 
Bây giờ là buổi trưa - trưa mùa Thu còn Hạ... là nắng và nóng quá!  Buồn!  Chỉ nói vậy thôi!
 
Vẫn biết cuộc đổi đời thì đất trời cũng đổi.  Buồn, Vui, đều gian dối... Ra chợ thấy từng ngày!
 
Bạn mua gì hôm nay... thấy giá lên, không xuống... Ngay cả bó rau muống cũng tăng lên ít nhiều!
 
Người bán có nhiều chiêu?  Chắc không phải, bạn ạ.  Ai thích nghe mặc cả?  Ai muốn nặng, nhẹ, gì?
 
Có thể có bớt đi cái gì hôm qua nặng?  Có thể trời còn nắng... dù đang mùa vào Thu!
 
Trưa nay thơ vi vu thay giùm chăng chút gió?  Thương quá chùm hoa nở trong nắng trưa lung lay...
 
*
 
Hai con bướm bay bay.  Một con vàng, con trắng... Hoa... lạnh lùng trong nắng không mời lơi khoe duyên.
 
Nhớ em, má đồng tiền lum lúm chiều tím nhạt. Là rất nhớ Đà Lạt... vậy mà sao tôi xa?
 
Sáu năm tù đã qua... Chín năm chờ cơ hội...Mười lăm năm sám hối - mình tội gì?  Quê Hương! (*)
 
Thống nhất không một đưởng nên có rừng có biển?  Hòa bình sao cuộc chiến  vẫn là "Giơ Tay Lên"?
 
Đau đớn nhé Việt Nam!  Năm mươi năm hơn nhé...Bao nhiêu mồ, rốn bể, bao nhiêu cù lao hoang?
 
Lại nhớ Vũ Hoàng Chương!
Lại khôn cầm nước mắt!
Lại tiếc thời Thanh Niên?
Ruột tôi này, ai cắt?
 
"Kiều Thu hề Tố hỡi em!
Nghiêng chân rốn bể... mà xem lửa bùng!" (**)
 
Vũ Hoàng Chương không khùng, không điên - Ông rất tỉnh.  Dù Ông không đi lính, lòng ông ở bốn phương... Năm Châu bốn Đại Dương, ngàn thương một nơi ở, Ông tạ một đời Thơ!  Ông thác rồi... như một Giấc Mơ!
 
Bây giờ là buổi trưa tôi vật vờ say tỉnh... Thương lắm thời ở Lính!  Đau đớn mình chia tay...
 
                                                                                     Trần Vấn Lệ

(*) Sau 30-4-1975, tôi có mười lăm năm (6 năm Cải Tạo, 9 năm Quản Chế), nhớ Nguyễn Du một câu: "Mười lăm năm ấy biết bao nhiêu tình!".

(**) Thơ Vũ Hoàng Chương, ông mất tại Sài Gòn năm 1976.

THỊ TỨ 市肆 - Ung Chu

- thị 市: chợ, như trong "thị trường"
- tứ 肆: hàng quán, nơi buôn bán.
"Thị tứ" 市肆 chỉ chung các địa điểm buôn bán như chợ, phố, tiệm, hàng quán, hiệu buôn... Trong tiếng Việt, "thị tứ" được dùng để gọi những điểm dân cư ở khu vực nông thôn nhưng diễn ra hoạt động kinh tế, kinh doanh tấp nập, thường toạ lạc ở những vị trí thuận tiện giao thông và trao đổi, hoặc tập trung tự phát quanh những cơ sở như nhà máy, khu công nghiệp...
Các thị tứ chưa phải là đô thị, nhưng đã có dáng dấp của đô thị, dễ trở thành tiền đề để đô thị hoá và nâng cấp thành thị trấn, phường trong tương lai. Thị tứ không phải là đơn vị hành chính chính thức, thường có quy mô tương đương thôn, ấp, làng, bản, xóm, và thường được xem là trung tâm của các xã. Khi so sánh với các địa phương nông thôn lân cận, thị tứ phát triển hơn về các hoạt động kinh tế phi nông nghiệp như thương mại, kinh doanh, dịch vụ, tiểu thủ công nghiệp, công nghiệp... và thường được cải thiện cơ sở hạ tầng để tạo điều kiện thuận lợi.

                                                                              Ung Chu 

                                                                (Hán-Việt Thông Dụng)

VIỆT NAM CÓ ĐÒI LẠI ĐẤT ĐAI CỦA TỔ TIÊN MÌNH, HIỆN LÀ VÙNG ĐẤT LƯỚNG QUẢNG VÀ QUẦN ĐẢO HẢI NAM TRUNG QUỐC ĐANG CHIẾM GIỮ HAY KHÔNG? - Vũ Bình Lục

 

Có người bảo là chuyện mơ hồ. Có người bảo là rất khó. Nhưng tôi cho rằng không gì là không thể! Không gì là bất biến cả! Ngày nay, rất nhiều người Việt ở Quảng Đông, tự hào rằng mình là người Việt. Họ muốn trở về với tổ tiên mình.

Nhưng trước mắt, xin các bạn hãy nên đọc bài viết này, lấy đó làm tài liệu rất cần thiết để truyền dạy cho thế hệ trẻ Việt Nam, cho cả chính mình. Chúng ta phải biết rõ tổ tiên mình là ai, để có thể tự tin đứng vững và tiến lên trong cái thế giới "phẳng" mà rất nhiều biến động, không thể lường trước được!
 

CÁNH ĐỒNG QUÊ MẸ, TRỞ NGỌ - Thơ Tịnh Bình

 

CÁNH ĐỒNG QUÊ MẸ

 

Tôi còn nợ một khoảng trời

Vô ưu mây trắng đọng lời ca dao

Cánh diều thơ ấu nghiêng chao

Thềm sân hoa khế rụng vào giấc mơ

 

Tôi còn nợ mãi lời thơ

Khúc ru nhịp võng ầu ơ trưa hè

Ngõ làng râm mát bờ tre

Ngỡ vòng tay mẹ chở che tháng ngày

 

Tôi còn nợ một sớm mai

Con chim chèo bẻo chờ ai giọng trầm

Mưa chiều nhỏ giọt lâm thâm

Nhòa trong bóng mắt lặng thầm mái tranh

 

Bấm vào lòng đất mà xanh

Cánh đồng quê mẹ trĩu nhành lúa thơm

Thương sao những rạ cùng rơm

Bay lên vạt khói chiều hôm nhớ nhà...

 

CHÉP CHƠI MỘT BÀI THƠ - Trần Vấn Lệ

Hai con chim nói chuyện.  Chắc chuyện chúng rất vui?  Tôi nghe hoa lá cười - những tiếng cười khúc khích.
 
Gió sáng nay mát thiệt.  Trời cũng mát, nhiều mây.  Gió không thổi mây bay có lẽ vì... gió nhẹ?
 
Tôi nghĩ gì lạ thế?  Chim, gió, mây và... thơ?  Tôi hứng được bơ vơ, bạn à:  chiếc lá rụng!
 
Tôi nhớ ghê hoa súng, Đà Lạt, nở, nhiều hồ... Tôi nhớ trái thông khô bỗng nhiên rơi xuống nước...
 
Thời gian đó, thuở trước, tôi hồn nhiên như thông, tôi làm việc như không khi ra ngoài cửa lớp...
 
Hành lang trường xanh rợp nhiều cành thông chim chuyền.  Tôi nhớ có chim Quyên - cái tên sách vở đặt...
 
Bây giờ, đang trước mặt, tôi, có đôi chim gì?  Có thể là chim Gi?  Chưa bay, chúng đang hót...
 
California chưa rét ngọt.  Mùa Thu đang... Thu non!
 
*
Trời sáng nay như sương còn vương vương trên phố.  Ý thơ thơm ngồ ngộ, tôi chép, đây... bài thơ!
 
Tôi cất đó, dành trưa, nắng lên đem phơi nắng.  Sáng nay mình quên lãng mùa Thu trên tóc ai...
                                                                                      Trần Vấn Lệ

CHUYỆN TÌNH – Thơ Lê Kim Thượng

   

Chuyện Tình   

 

1.

Nhớ ngày vừa ngỏ lời yêu

Hoa chen đua nở, cho nhiều mộng mơ

Em còn đẹp mãi trong thơ

Lời tình viết mãi, ngu ngơ dại khờ

Mắt em trong vắt ngây thơ

Nhìn nhau say đắm, Thực – Mơ giữa đờ

Dẫu mưa hay nắng vẫn cười

Mặt hoa, da phấn thắm tươi diễm kiều

Dịu dàng bóng dáng người yêu

Nắng xiên khoai chiếu liêu xiêu má đào

Môi hoa hương vị ngọt ngào

Say say men rượu Bồ Đào xứ quê

Rượu bầu cạn chén si mê

Em ngồi chuốc rượu, môi kề với nhau

Mặc cho gà gáy canh thâu

Bên nhau nói mãi những câu tự tình…

MỘT CHỮ, NỬA THẾ KỶ TRANH CÃI VỀ ĐÔI CÂU ĐỐI NỔI TIẾNG Ở ĐỀN KIẾP BẠC - Nguyễn Hồng Lam

 Tiến sĩ Nguyễn Xuân Diện giới thiệu bài viết của Nguyễn Hồng Lam

                         

Đây là đôi câu đối rất nổi tiếng, trước hết vì nó rất hay mà lại rất ngắn. Tác giả của đôi câu đối là Tam nguyên Thám hoa Vũ Phạm Hàm là một người hay chữ bậc nhất hồi đầu thế kỷ XX. Nổi tiếng nữa là vì có một dị bản khác là "thung thanh" gây ra cuộc tranh cãi liên miên trên khắp các mặt báo trong hơn nửa thế kỷ qua. Vậy "thu thanh"(Tiếng mùa thu, cũng là tiếng binh đao) hay là "thung thanh"(Tiếng đóng cọc).
 

萬 劫 有 山皆 劍 氣

六 頭 無 水不 秋 聲

 

Vạn Kiếp hữu sơn giai kiếm khí,

Lục Đầu vô thủy bất thu thanh

 
Dịch nghĩa:
 

Vạn Kiếp có ngọn núi nào thì đều vương hơi kiếm

Lục Đầu không con nước nào không vang tiếng đao binh.

                                                                            Nguyễn Xuân Diện

LÊ LONG ĐĨNH: VỊ VUA "HOANG DÂM" HAY NỖI OAN LỊCH SỬ? - Lê Thọ Bình

Trong hơn nghìn năm, tên tuổi Lê Long Đĩnh- Lê Ngoạ Triều gắn liền với hình ảnh “vua hoang dâm ngọa triều”. Nhưng khi soi lại cổ sử, có lẽ chúng ta đã quá bất công với vị vua trẻ ấy, người từng thân chinh năm lần dẹp loạn và mộ đạo đến mức xin kinh sách về nước.

 Vị vua trẻ trên lưng ngựa:

Từ thuở còn cắp sách đến trường, nhiều thế hệ học sinh Việt Nam đã nghe về “vua Lê Ngọa Triều”, ông vua hoang dâm vô độ, tàn ác, đến nỗi phải nằm mà thiết triều. Cái tên ấy gần như trở thành biểu tượng của sự suy đồi, là tấm gương để răn dạy hậu thế. Nhưng nếu một lần mở lại những trang cổ sử, soi xét kỹ bối cảnh lịch sử, ta sẽ thấy một sự thật khác: Lê Long Đĩnh không hẳn là vị hôn quân như người ta vẫn nghĩ, mà có thể là một vị vua trẻ tài năng, anh dũng, song bị lịch sử đối xử bất công.

NỖ LỰC (努力) NGHĨA LÀ "GẮNG SỨC" CÓ ĐÚNG KHÔNG? - Vinhhuy Le

Đây là nói về chữ “Nỗ lực” trong bài thơ Trần Quang Khải làm lúc theo vua Trần về kinh:
 

TỤNG GIÁ HOÀN KINH SƯ

從駕還京師

 

Đoạt sáo Chương Dương độ

奪槊章陽渡

Cầm Hồ Hàm Tử quan

擒胡鹹子關

Thái bình tu nỗ lực

太平須努力

Vạn cổ thử giang san

萬古此江山

 
Bản dịch của cụ Trần Trọng Kim:
 

Chương Dương cướp giáo giặc

Hàm Tử bắt quân thù

Thái bình nên gắng sức

Non nước ấy muôn thu

 
KHÚC MẮC Ở CHỮ “NỖ LỰC”.
 
Nỗ lực là “cố gắng hết sức”. Hết sức vì giống gì? Vì nền thái bình, tức thịnh trị cho nhà Trần. Người ta thường chỉ nỗ lực để nhằm mục đích nào đó chưa hoàn thành. Thí dụ: “Nỗ lực phấn đấu đặng lên chức, lên lương”. Ở đây đã đuổi xong giặc Nguyên, là thái bình rồi; vậy còn nỗ lực vì thái bình nào nữa?

BÀI THƠ NHẬT KÝ - Trần Vấn Lệ

Nhà thơ Trần Vấn Lệ duyên vẽ theo yêu cầu của Nguyệt Mai

Lập Thu... hèn gì chậm nắng.  Hai ngày, buổi sáng rưng rưng.  Có thể là mưa trên rừng... mà rừng thì xa thành phố!
 
Có thể mưa ngoài hoang đảo... mà đảo cũng xa lắm rồi!  Biết bao nhiêu chuyện đổi dời... rồi thêm đổi đời nữa chớ!
 
Bao nhiêu năm ở thành phố... ra xa mới thấy chân mây, ngồi lâu mới thấy tháng ngày / lăn dài bao nhiêu dãy núi!
 
Không thấy ai cầm cây chổi / mà sao đâu cũng sạch bưng?  Hình như những cuộc bão bùng / cuốn đi hết rồi bụi bặm?
 
Bây giờ... Lập Thu...sắp Đông... Cái vòng của bánh xe đạp... ai kìa trên đồng-chó-ngáp / vô tư gió thổi tóc bay!
 
*
Tôi mở hé bài thơ này... mỗi ngày của tôi thầm lặng.  Nói chuyện đâu đâu mưa nắng / mong cho qua cái tuổi tàn!
 
Không còn cánh thư Việt Nam!  Không còn tờ báo bên Úc!  Năm mươi năm, cái vực / thời gian... bỗng thành không gian!
 
Thế hệ mai sau hoa tàn, người ta chưng bày hoa nhựa!  Rồi nói rặt toàn giọng Huế "như rứa, như răng..." miên man?
 
Lát nữa... nắng lên nắng vàng.  Lát nữa tôi làm gì nữa?  Bỏ cánh đồng đi vào phố?  Bỏ phố đi vào công viên?
 
Bài thơ Nhật Ký thơm hiền giống áng mây trời gió thoảng...  Em ơi anh còn lãng mạn nhớ em từng mỗi ngón chân!
                                                                                       Trần Vấn Lệ