CHÂN DUNG “GIANG HỒ” CHỢ LỚN: TÍN MÃ NÀM - Vinhhuy Le

Huynh đệ "Mã thầu dậu" ở Cholon hồi đầu thế kỷ XX.

Tay anh chị Chợ Lớn Tín Mã Nàm là một trong những nhân vật được đề cập trong tập truyện ký “Những người săn bắt cướp” của nhà văn-nhà báo Nguyễn Như Phong. Sau đó, hình tượng nhân vật này được khắc họa hư cấu thêm, thành tuồng cải lương “Vụ án Mã Ngưu” [1] nổi tiếng một thời.
Những thông tin sai lạc ngày càng được bồi đắp, nhấn nhá, khiến sự thực về nhân vật truyền kỳ Tín Mã Nàm càng thành quái đản, dị dạng, tâm thần.
 
Chỉ riêng cái tên Tín Mã Nàm cũng được giải thích tầm xàm. Người thì lấy tiểu sử của “Tư Hải Phòng”, một du đãng hạng ba, hạng tư của Chợ Lớn để thêm thắt và khoác vào cho Tín Mã Nàm, biến Nàm thành Trần Hoài Tư với những thành tích gian dâm hạ đẳng. Kẻ thì cho Tín Mã Nàm tên là “Mã Thầu Dậu” mà không hề biết rằng cái tên Mã Thầu Dậu vốn không phải danh từ riêng, và chữ Mã trong đó chẳng hề dính dáng gì đến con ngựa [2]!
 
Cho đến năm 1985, khi Đoàn ca kịch Thống Nhất Tiều-Quảng cải biên “Vụ án Mã Ngưu” ra Việt kịch (nhạc kịch Quảng Đông) thì dân Ba Tàu Chợ Lớn mới biết có vụ bịa đặt ba xàm như thế!
 Thi vị hóa chân dung du đãng như kiểu nhà văn Duyên Anh đã làm với Đại Cathay (trong tiểu thuyết “Điệu ru nước mắt”), hay Nhã Ca viết về nữ chúa giang hồ Lệ Hải (“Cô hippy lạc loài”)... đã là việc không nên; nhưng mà đơm đặt bịa chuyện, biến người ta thành kẻ vô nhân tính để hậu thế nguyền rủa phỉ nhổ như lối Nguyễn Như Phong đã làm với Tín Mã Nàm, cũng chẳng phải hành vi cao thượng.
 
Bài viết này là để nói lại cho rõ về nhân vật “ngựa điên”, cũng như của giới giang hồ Chợ Lớn hồi trước 1975.
 
Viết về Tín Mã Nàm là việc cực khó, bởi tài liệu về anh ta sau 30-4-1975 đã không còn trong hồ sơ lưu trữ của Nha Cảnh sát Đô thành, đến một tấm ảnh chân dung cũng chẳng có. Người này sau đó lại bị chính quyền cách mạng truy lùng gắt gao nên hành tung càng bí ẩn. Bài viết này tham khảo từ các hồi ức của những người Tàu từng sống ở Chợ Lớn thời đó.
 
* * *
Tín Mã Nàm gốc người Quảng Đông, tên thật là Diêu Kiệt Nam 姚傑南. Nàm vốn con một nhà hào phú danh giá, không rõ năm sinh năm mất, là tay anh chị Chợ Lớn, thành danh khoảng thập niên 70 thế kỷ trước.
Địa bàn Chợ Lớn rộng lớn, phức tạp vốn là chốn long bàn hổ cứ, anh hùng hắc đạo xôm tụ như mây. Gốc Triều Châu có “Ngũ long Thập hổ”, thì Quảng Đông cũng có “Thập tam Thái bảo”, đều là những tay anh chị sừng sỏ chẳng ai hơn ai. Tín Mã Nàm nhờ bản tính gan lỳ, một khi xung trận là say máu xông lên như điên cuồng nên được nhiều người kiêng nể. Nàm nổi tiếng là một trong những kẻ khó chơi nhất của giang hồ Chợ Lớn, chứ không phải ông trùm của cả Chợ Lớn. Lịch sử bang hội Tàu ở Chợ Lớn 300 năm nay chưa từng có ai dám cả gan tự xưng mình là sếp sòng toàn bộ Chợ Lớn. Miếng bánh lớn được chia ra cho quần hùng, ai cũng có phần, mỗi băng nhóm chiếm cứ một địa bàn, nước sông không phạm nước giếng. Địa bàn của Tín Mã Nàm là tuyến đường Triệu Quang Phục, với thu nhập chính là bến Trần Văn Kiểu.
 
Nguyễn Như Phong miêu tả Nàm là một gã hộ pháp, vạm vỡ, nhưng thật ra anh lại thấp bé, nhỏ con, mập mạp. Tướng mạo tuy bình thường nhưng thân thủ lanh lẹ, cước pháp linh hoạt, nổi tiếng với tuyệt kỹ “Tuyệt mệnh cước” của Thiếu Lâm.
 
Về nhân phẩm của Nàm, có những lời đồn đại trái ngược nhau, người quý mến thì gọi anh là “Nàm chẩy” 南仔 (Nam tể, tức “thằng nhóc Nam”), khen anh là bậc hào kiệt trọng nghĩa khinh tài, trợ già giúp trẻ. Kẻ căm ghét thì kêu anh bằng “Tín chẩy” 癲仔 (Điên tể, “thằng điên”), và cho Nàm là kẻ cùng hung cực ác vô nhân tính. Nhưng trên hết thảy là ngoại hiệu “Tín Mã Nàm” 癲馬南 (Điên Mã Nam, dịch ra là “Nam Ngựa Điên”), và mọi người đều thống nhất về bản tính phong hoa của gã du đãng gốc Quảng Đông này.
 
Thuở đó, các bang hội đen của bọn Ba Tàu thường lập đội múa lân và mượn danh nghĩa đó để tụ tập huynh đệ. Tụi “múa lân” này ngày ngày thao luyện quyền cước, khi đụng chuyện thì có sẵn giá binh khí 18 món, cứ việc rút ra mà xông lên ào ào.
 

Một đội lân Chợ Lớn đang xực lì-xì (ảnh chụp Tết 1998).

Vậy là năm 1961, Diêu Kiệt Nam xin vào Nhân Nghĩa đường, đội lân đứng đầu Chợ Lớn thời đó, và trở thành đồ đệ đắc ý của đệ nhất tôn sư Chợ Lớn: Đường chủ Lưu Hạo Lương. Chưa đầy nửa năm, các sư huynh đệ đồng môn đã chẳng ai dám ghép đôi để đấu võ chung với thằng nhóc Nam lỳ đòn như quỷ. Lúc này, Nàm được giang hồ tặng cho biệt hiệu “Hương Cảng Tiểu Bá Vương”.
 
1962, Nàm tỷ võ với “Tín Mã Sánh” 癲馬新 (Điên Mã Tân). Người này không rõ tên họ, chỉ biết là cao thủ khu vực đường Tân Khai (tức Trần Hoàng Quân, sau là Nguyễn Chí Thanh), sở dĩ có biệt hiệu “ngựa điên” là vì y ra đòn hung hãn, luôn liều mạng lấy công làm thủ. Trong trận này, Nàm tỏ ra còn điên hơn cả Sánh, hạ gục đối phương chỉ trong hai hiệp đấu, nên đoạt luôn ngoại hiệu, thành danh Tín Mã Nàm.
 
1963, Triệu Nhĩ Văn, tức đại ca “Thủy Long” [3], thành lập đội lân Liên Anh đường (tiền thân của đội Tinh Anh đường ở Lãnh Binh Thăng quận 11 hiện nay), mời Tín Mã Nàm làm tổng giáo đầu.
1964, kết hôn với nữ quái “Muội Đầu” 妹頭, ái nữ của võ học danh gia “Lục thần kinh”.
 
1965, cưới vợ hai cũng là một nữ quái nổi tiếng, “Quyên Tỷ”, con gái của Tăng Đông, Đường chủ Việt Anh đường. Cũng trong năm này, Nàm bị kẻ thù phục kích ở đường Thành Thái (quận 10), đối phương có 5 người, mang theo cả súng, nhưng Nàm may mắn chạy thoát.
 
1966, đụng độ với “Hải Phòng Kiếm”.
Kiếm gốc Tàu Quảng Tây, từ Hải Phòng di cư vào Nam, hai mẹ con bán đậu tương ở đầu một con hẻm nhỏ đường Nguyễn Hoàng (nay là đường Trần Phú quận 5) để độ nhật. Về sau, nơi này mọc lên rạp hát Hào Huê, Kiếm bèn bá chiếm xưng hùng luôn khu vực này.
Hai thủ lĩnh mạnh ai nấy khai thác địa bàn của mình, vốn chẳng hề xâm phạm nhau, nhưng tụi đàn em vì ghẹo gái mà sinh xung đột. Nghe lời ton hót đâm thọc của lâu la, hai tay anh chị nổi nóng bèn hẹn nhau quyết đấu. Tín Mã Nàm đánh bại Hải Phòng Kiếm, hạ nhục bằng cách bắt đối phương phải nuốt nguyên chai tương ớt.
Cuối năm lại gây hấn, đánh tay anh chị khu vực đại lộ Trần Hoàng Quân (nay là đường Nguyễn Chí Thanh, quận 5) là Triệu Trúc Khê trọng thương.
 

Biểu diễn khí công.

1967, thủ hạ đông đến hơn 200, trong đó nhiều tay kiệt hiệt, lại có các đội lân hùng mạnh làm hậu thuẫn, thanh thế Tín Mã Nàm chấn động Chợ Lớn. Anh ta sắm nhà lầu xe hơi, cưới cả bầy vợ bé. Biết mình gây thù chuốc oán đã nhiều, Tín Mã Nàm hối lộ để làm “cảnh sát ma”, không cần lãnh lương nhà nước, chủ yếu nhằm có thể mang súng hợp pháp cùng với còng tay để phòng thân.
 
1968, Đường chủ Nhân Nghĩa đường Lưu Hạo Lương, sư phụ Tín Mã Nàm vì dính líu một vụ buôn súng số lượng lớn nên bị tống giam. Ông bị cảnh sát tra tấn tận tình nên ra tù không bao lâu thì mất. Nàm vì có qua lại với cảnh sát nên bị giang hồ đồn rằng anh đã góp phần đưa sư phụ vào tròng.
 
1969, oan gia chạm trán, Tín Mã Nàm hội ngộ Hải Phòng Kiếm trong ngỏ hẹp lúc không hề phòng bị, bị Kiếm chém cho một nhát, để lại vết thẹo vắt chéo trên mặt [4].
 
1970, địa bàn của Nàm mở rộng từ rạp An Lạc đến ngã tư Phùng Hưng. Lúc này Đường chủ Trung Nghĩa đường Tô Hồng chiếm cứ khu vực từ Ngã Sáu đến rạp Hào Huê (sau đổi tên là rạp Nhân Dân, đường Trần Phú, quận 5). Huynh đệ chia nhau khai thác địa bàn.
 
1971, đụng độ với băng du đãng Sài Gòn do Đại Cathay cầm đầu. Sau trận huyết chiến, bên nào cũng khoe mình chiến thắng.
 
1972, có tin đồn Tín Mã Nàm thông gian với vợ của “Tảo Bả Tinh” 掃把星 (tức Sao chổi), một đàn em đắc lực của mình. Đôi bên trở mặt thành thù suýt đâm chém nhau. Thậm chí lúc đó đã có người đặt ra bài hát theo Việt kịch Quảng Đông có tựa đề “Thệ sát Điên Mã Nam” 誓殺癲馬南 (Thề giết Tín Mã Nàm) để chế giễu. Chẳng ai biết thực hư vụ việc thế nào, nhưng sau đó cả hai bắt tay dàn hòa, bỏ qua không nhắc chuyện cũ.
 
1975, “giải phóng” miền Nam, cõi nhân gian thành một trường hỗn loạn, huynh đệ thủ hạ của Nàm bị lưu lạc tứ tán.
 
1976, Ủy ban Quân quản truy lùng hắc đạo gắt gao, băng Tín Mã Nàm bị công an phục kích, bắn chết “Cấy Thầu” 雞頭 (Đầu gà), một đàn em thân tín của Nàm.
 
1977, Tín Mã Nàm biến mất khỏi Chợ Lớn. Có tin đồn Nàm đã bị bắt và chết trong tù, lại có tin Nàm bị kẻ thù cắt nhượng chân, có người bảo anh ta đã vượt biên sang Pháp.
 
1981, có người từng là giang hồ Chợ Lớn gặp Tín Mã Nàm ở Bangkok, Thái Lan.

......
 
[1] Vụ án Mã Ngưu: soạn giả Đăng Minh, Đoàn cải lương Trung Hiếu, 1980, do Châu Thanh-Phượng Hằng diễn.
[2] “Mã thầu dậu” là ký âm Quảng Đông của “Mã đầu hữu” 碼頭友, có nghĩa là “bạn bến tàu”. Nguyên người Tàu gọi bến tàu là Mã đầu. Xuất xứ của nó là tiếng lóng của hắc đạo. Các bang hội giang hồ của Tàu xưa đều đặt tổng hành dinh ở nơi bến tàu, vì thành phần bang chúng chủ yếu thường là nhân công của Tào vận 漕運, một cơ quan của triều đình, phụ trách các vấn đề giao thông và vận chuyển lương thực. Do việc vận chuyển hàng hóa thời xưa chủ yếu dựa vào đường thủy, nên bến tàu thành nơi rồng rắn tụ hội. Từ đời Thanh, các tổ chức Thanh bang, Thiên Địa hội đã có thói quen gọi cứ điểm/ địa bàn của mình là Mã đầu. Mã thầu dậu (Mã đầu hữu) do vậy là ám chỉ huynh đệ đồng bang hội.
[3] Thủy Long: một trong bộ ba lừng lẫy nhất Chợ Lớn lúc bấy giờ (gồm Thủy Long, Tô Hồng, và Tín Mã Nàm).
[4] Sau biến cố 1975, Hải Phòng Kiếm hành nghề tiêu thụ hàng gian, sau nhiều lần vào tù ra khám, rốt cục đến 1980 thì chết trong ngục.

                                                                                       Vinhhuy Le
*
Nguồn:
https://www.facebook.com/vinhhuy.le/posts/pfbid0ZuL8sMK3qSVb2EC5eJnwy74nnE16piR4rWHEcbpgjqruCMBwjeprwR7ierWSZW5ql